تفاوت کمپرسور و پمپ چیست

پمپ ابزاری است که به وسیله انتقال نیروی ثانویه ای باعث به حرکت در آمدن و انتقال سیالات می شوند و با ورود پمپ ها به صنایع و زندگی روزمره بسیاری از مشکلات انتقال انواع گازها و مایعات بر طرف شده است.

این پمپ ها دارای انواع مختلفی مانند: پمپ های قدرت، چرخشی ،بخار، پیستونی و … می باشند و دارای این قابلیت می باشند که جریان و سرعت ثابت در انتقال سیال مورد نظر به وجود بیاورند و به عنوان ماشین پاشش ثابت مورد استفاده قرار گیرند.

کمپرسورها هم مانند پمپ، دارای انواع مختلفی می باشند و در ظاهر شبیه به پمپ کار می کنند ولی دارای تفاوت های بنیادی می باشند. در واقع کمپرسورها وسیله ی تخصصی پاشش گازها می باشند و با توجه به انتقال گاز، قابلیت ایجاد سرعت و جریان ثابت را ندارند، ولی ابزار بسیار مناسبی برای انتقال گازها می باشند، ولی کمپرسور از راه فشار هوا، گاز را به محدوده ی انتقال، هدایت می کند.

تفاوت پمپ و کمپرسور را می توان به این صورت بیان کرد که، پمپ برای افزایش فشار مایعات و کمپرسور برای افزایش فشار گازها مورد استفاده قرار می گیرد و مایعات، غیرقابل تراکم می باشند و در اثر فشار، حجم آنها ثابت می ماند ولی گازها قابل تراکم هستند و در اثر فشار، حجم آنها کم می شود.

پمپ و کمپرسور در روش آب بندی هم دارای تفاوت هایی می باشند، زیرا روش های نشت مایع و گاز به شدت با یکدیگر متفاوت می باشد.

ظرفیت کمپرسور ها

کمپرسورها، دارای انواع مختلفی می باشند و بیشتر تفاوت آن ها برای چگونگی ورود هوا به مخزن و ایجاد فشار می باشد و از مهم ترین آن ها کمپرسورهای تجاری یک مرحله ای، دو مرحله ای، دنده ای و گریز از مرکز است.

البته با توجه به تفاوت کارکرد آن ها، هرکدام هم دارای ظرفیت خاصی می باشند و با رسیدن به مرز آن ظرفیت، فعالیت دستگاه خود به خود متوقف می شود.

توان کمپرسور

هر کدام از کمپرسورها دارای توان خاصی می باشند و توان ثابتی را نمی توانیم اعلام کنیم و مثلا: با توجه به استفاده از دو سمت پیستون توان کمپرسورهای دو مرحله ای دو برابر کمپرسور های یک مرحله ای می باشد.

انواع کمپرسورها

کمپرسورها دارای انواع مختلفی می باشند و معمولا هوا را در داخل مخزن فشرده می کنند. بیشتر کمپرسورها، از نوع جابه جایی مثبت هستند و به وسیله اعمال نیروی هوا به درون مخزن باعث فشرده شدن هوا به وسیله ی کاهش حجم هوا می شود و این نوع کمپرسور ها به کمک پیستون ها و سیلندرهای یک راهه که هوا را به داخل محفظه سیلندر هدایت می کند، کار می کنند.

کمپرسورهای تجاری دارای یک یا دو مرحله ای می باشند و یک مرحله ای برای فشارهایی بین ۷۰ تا ۱۰۰ psi و کمپرسورهای دو مرحله ای بین ۱۰۰ تا ۲۵۰ psi مورد استفاده قرار می گیرند. کمپرسورهای یک واکنشی یک سمت پیستون را مورد استفاده قرار می دهند و در حالیکه کمپرسورهای دو واکنشی هر دو سمت پیستون را مورد استفاده قرار می دهند.

البته دقت داشته باشید که، کمپرسورها دارای یک حد مجاز می باشند و در زمان رسیدن به آن غیرفعال می شوند و هوای داخل کمپرسور تا زمان استفاده، در مخزن باقی می ماند.

کمپرسورهای دنده ای، نوع دیگری هستند که از پیچ ها برای هدایت هوا به داخل مخزن استفاده می شود و دارای هیچ گونه سوپاپی نمی باشند و به واسطه ی روغن سرد می شوند. این دستگاه به وسیله ی جابه جایی گرما در داخل کمپرسور کار می کنند و این جابه جایی باعث چرخش پیچ ها می شود. در واقع این کمپرسورها به وسیله ی روغن خنک کننده عمل می کنند و دما را پایین می آورند.

کمپرسور چرخشی

کمپرسورهای جابه جایی مثبت یا کمپرسورهای دینامیکی، به کمپرسورهای گریز از مرکز می گویند و چرخش پروانه باعث ایجاد نیروی گریز از مرکزی آن م یشود که باعث شتابگیری و حرکت هوای محبوس شده در کمپرسور به داخل مخزن می شود.

این دستگاه دارای یک پره ورودی راهنما برای کنترل ظرفیت می باشد و قابل تنظیم می باشد و بستن آن باعث کاهش جریان و ظرفیت می شود.

انواع پمپ

پمپ ها به وسیله ی ایجاد نیرو به مقدار مشخصی از مایع در لوله تخلیه باعث حرکت مایع می شوند و جدا از مقدار فشار مایع خروجی جریان ثابتی با سرعت مشخص می توانند ایجاد کنند وآن ها را تبدیل به ماشین های جریان ثابت می کند.

اگر چنانچه، حرکت مایع درون پمپ های جابه جایی مثبت برخلاف مسیر خروجی حرکت کند، فشار ایجاد شده در راین ناحیه بیشتر می شود و باعث ترکیدن پمپ و آسیب رسیدن به آن می شود و برای جلوگیری از این اتفاق، معمولا پمپ ها دارای یک سوپاپ اطمینان در سمت خروجی خود می باشند و پمپ های جابه جایی مثبت معمولا شامل پمپ های پیستونی، پمپ های قدرت، پمپ های بخار و پمپ های چرخشی می باشند.

پمپ های پیستونی دارای سیلندر، پیستون و مکش مایعات می باشند و از راه سوپاپ به داخل سیلندر عمل می کنند و فشار پیستون باعث حرکت مایع به سمت شیر خروجی می شود.

در پمپ های یک سیلندر دبی مایع از مقدار ماکزیمم در قسمت میانی موقعیت پیستون تا مقدار صفر در قسمت پایین موقعیت پیستون دارای تغییر می باشد و معمولا برای پمپاژ مواد پر خطر و سمی از آن ها استفاده می شود.

در پمپ های دنده ای، فضای بین دندانه های چرخدنده و پوسته ی پمپ مایع را حرکت می دهد و این مایع از قسمت مکش گرفته می شود و از قسمت فشار خارج می شود.

پمپ های گریز از مرکز هم، به وسیله ی سرعت بخشیدن به آن انرژی ورودی را به انرژی جنبشی در داخل ایمپلر تبدیل می کنند و دارای حد ثابتی هستند و رایج ترین نوع آن نیز پمپ های ولوت می باشند.

استفاده از کمپرسور یا پمپ به جای یکدیگر

از کمپرسور و پمپ به جای یکدیگر نمی توان استفاده کرد. اگر از یک کمپرسوری که کلیه ی اجزای تشکیل دهنده ی آن برای کمپرس کردن گاز طراحی شده باشد، برای پمپ کردن مایع استفاده کنید، این فشار مایع افزایش پیدا می کند ولی، در این حالت کمپرسور به سرعت مستهلک می شود و قطعات و آب بندی های آن دچار آسیب می شود.

همچنین، اگر از یک پمپ، برای کمپرس کردن گاز استفاده کنید، معمولاعمل کمپرس به خوبی انجام نمی شود و اهداف مورد نظر شما انجام نمی شود.